ระบบการถ่ายทอดและเผยแพร่สารสนเทศ

การดำเนินงานจัดบริการและเผยแพร่สารสนเทศที่ประสบความสำเร็จนั้นต้องสามารถสนองความต้องการและเกื้อกูลต่อการพัฒนาประเทศได้ ซึ่งหมายความว่าผู้ที่จะวางแผนในการดำเนินงานและจัดบริการต้องมีความเข้าใจใน “ระบบการถ่ายทอดสารสนเทศ” (information transfer system) อย่างถูกต้อง ระบบการถ่ายทอดสารสนเทศจำแนกออกเป็น 4 ระบบย่อย ประกอบด้วย
1. ระบบการผลิตทรัพยากรสารเทศปฐมภูมิ
2. ระบบจัดเก็บและเผยแพร่สารสนเทศ
3. ระบบการผลิตสารสนเทศทุติยภูมิและตติยภูมิ
4.ระบบของผู้ใช้
ทั้ง 4 ระบบนี้มีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกันเป็นเหตุให้การไหลของสารสนเทศ ข้อมูลหรือความคิดสามารถนำไปใช้ประโยชน์และพัฒนาต่อเนื่องกันไป ซึ่งหมายถึงว่าสารสนเทศ ข้อมูลหรือความคิดต่างๆ ผ่านกระบวนการผลิตขึ้นมาเป็นข้อมูลชั้นต้น จากนั้นจึงมีการหาวิธีการจัดเก็บและเผยแพร่ออกไป กลายเป็นการผลิต กลายเป็นสารสนเทศ หรือแหล่งข้อมูลในรูปแบบใหม่ขึ้นมาเพื่อให้บริการและช่วยในการค้นหาสารสนเทศ และในท้ายที่สุดผู้ใช้จึงสามารถค้นคืนเพื่อใช้ประโยชน์

ดังนั้น ระบบบริการและเผยแพร่สารสนเทศจึงเข้ามาเป็นสื่อกลางที่สำคัญในการเชื่อมโยงสารสนเทศที่ถูกผลิตขึ้นกับผู้ที่ต้องการใช้สารสนเทศนั้น แม้เราจะเห็นความสำคัญและคุณค่าของการถ่ายทอดสารสนเทศผ่านช่องทางที่ไม่เป็นทางการ แต่ในแง่ของการจัดระบบและบริการสารสนเทศที่ไม่เป็นทางการ มีส่วนกระตุ้นให้การจัดระบบบริการและเผยแพร่สารสนเทศได้คำนึงถึงการส่งเสริมให้มีการถ่ายทอดสารสนเทศในทุกลักษณะอย่างกว้างขวาง ทั้งนี้เพื่อให้เกิดการติดต่อสื่อสารและการไหลเวียนของสารสนเทศเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพระหว่างสารสนเทศกับผู้ที่ต้องการใช้สารสนเทศนั้น โดยมีระบบและบริการสารสนเทศเป็นแกนสำคัญและมีบทบาทในการตอบสนองความต้องการสารสนเทศของผู้ใช้ซึ่งต้องการค้นเรื่องที่ต้องการ ระบบสารสนเทศไม่เพียงแต่อำนวยความสะดวก ให้ความช่วยเหลือและให้บริการในสิ่งที่มี หรือสิ่งที่จัดเตรียมไว้ให้ในรูปแบบต่างๆ เท่านั้นแต่จะต้องสามารถเชื่อมโยงบริการกับระบบบริการอื่นๆ แม้แต่แหล่งที่ไม่เป็นทางการ อาจกล่าวได้ว่าการบริการและเผยแพร่สารสนเทศเป็นกิจกรรมที่มีขอบเขตกว้างขวางและซับซ้อน แต่ก็สามารถดำเนินงานได้อย่างเป็นระบบ


ที่มา :  มหาวิทยาสุโขทัยธรรมาธิราช. (2549). การบริการและการเผยแพร่สารสนเทศ หน่วยที่ 1-7.  
พิมพ์ครั้งที่4. นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.